Με την πάροδο των ετών, παρουσιάζεται σημαντική μείωση των βροχοπτώσεων στην Ελλάδα. Οι παλιές μέθοδοι ανάκτησης νερού από ποτάμια και λίμνες φυσικές ή τεχνητές αποτυγχάνουν να λύσουν το πρόβλημα. Ιδιαίτερα πλήττονται κάποια από τα Ελληνικά νησιά, των οποίων οι κάτοικοι εφοδιάζονται με νερό χαμηλής ποιότητας που μεταφέρεται με δεξαμενόπλοια.
Οι Κυκλάδες για παράδειγμα χρειάζονται δώδεκα εκατομμύρια κυβικά μέτρα πόσιμου νερού τη μέρα την ώρα που η ποσότητα αυτή καλύπτεται μέχρι σήμερα στο 60 με 65%. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο οι ανάγκες για νερό αυξάνονται εξ' αιτίας του τουρισμού. Μέχρι το 2030 η ζήτηση θα έχει διπλασιαστεί. Οι συμβατικές μέθοδοι παροχής νερού όπως οι γεωτρήσεις παράγουν υφάλμυρο νερό στις περισσότερες περιπτώσεις, ακατάλληλο για πώληση κατά την Ευρωπαϊκή και την εναρμονισμένη Εθνική νομοθεσία.
Η συνηθισμένη πολιτική στην διαχείριση των υδάτινων πόρων στην Ελλάδα είναι να ελέγχεται από τοπικές δημοτικές ή νομαρχιακές επιχειρήσεις ύδρευσης. Οι επιχειρήσεις αυτές προσπαθούν να έχουν μειωμένα κέρδη για να κρατούν την τιμή του νερού σε χαμηλά επίπεδα. Η πολιτική αυτή δεν αφήνει περιθώρια για επενδύσεις σε νερό υψηλής ποιότητας, οπότε πολλές φορές παράνομα πωλείται νερό υφάλμυρο με επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία βαρέα μέταλλα και ποιός ξέρει τι άλλο... Παρόλα αυτά μερικές εταιρίες ύδρευσης κατάφεραν να εγκαταστήσουν μικρά ή μεγαλύτερα εργοστάσια αφαλάτωσης.
Μια από αυτές τις επιχειρήσεις δραστηριοποιείται στην Κοινότητα Οίας - Θηρασιάς στη Θήρα (Σαντορίνη). Εκεί υπάρχουν τρείς μονάδες αφαλάτωσης δυνατότητας 800 m3 ανά ημέρα. Πολλές και σημαντικές δυσκολίες έπρεπε να παρουσιαστούν για να πειστεί η εταιρία να μειώσει τα λειτουργικά κόστη. Αυτό μπορούσε να επιτευχθεί με την εισαγωγή επιπλέον αυτοματισμών και τηλεματικής στην παλιότερη και μεγαλύτερη μονάδα, των 400 m3 ανά ημέρα.
Το κύριο πρόβλημα είναι η ηφαιστιογενής δομή της Σαντορίνης. Το εργοστάσιο είναι χτισμένο στην άκρη ενός γκρεμού 160 μέτρων στην καλδέρα. Δυο σωλήνες σε σχεδόν κάθετη τοποθέτηση παρέχουν θαλασσινό νερό στις μονάδες αφαλάτωσης με τη χρήση ενός σταθμού άντλησης κοντά στη θάλασσα. Ο σταθμός άντλησης μπορεί να προσεγγισθεί μόνο από τη θάλασσα με κάποιο σκάφος. Τακτικές ζημιές εμφανίζονται στους σωλήνες ή στην τροφοδοσία των αντλιών λόγω πτώση βράχων. Επιπλέον λόγω της δυσκολίας πρόσβασης ο έλεγχος και η συντήρηση του σταθμού άντλησης είναι αρκετά ακριβά.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι η ΔΕΗ στην Σαντορίνη δεν είναι ιδιαίτερα σταθερή και προκαλεί προβλήματα στις αντλίες, στους αισθητήρες και στον κλασσικό αυτοματισμό, οπότε έπρεπε να μένει προσωπικό σε εικοσιτετράωρη βάση για επίβλεψη και πιθανή επανεκκίνηση της μονάδας μετά από διακοπή ρεύματος
Το τρίτο πρόβλημα είναι ότι σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις ο συμβατικός αυτοματισμός δεν κατάφερε να εντοπίσει σφάλματα δίνοντας αλμυρό νερό στην κατανάλωση.
Η λύση που προτάθηκε ήταν ένα χαμηλού κόστους σύστημα SCADA (supervisory control and data acquisition) που θα λειτουργούσε παράλληλα με τον υπάρχον συμβατικό αυτοματισμό για επιπλέον ασφάλεια και θα προσέθετε λειτουργίες καταγραφής δεδομένων, απομακρυσμένης επίβλεψης, τηλε-ειδοποίησης για βλάβες, εποπτείας της μονάδας με μια ματιά και τηλεματικών χειρισμών της μονάδας.
Για να λειτουργήσει το σύστημα εγκαταστάθηκαν αισθητήρες: Πίεσης, αγωγιμότητας, ροής, θερμοκρασίας καθώς και μέτρησης ρεύματος. Όλοι αυτοί οι αισθητήρες εγκαταστάθηκαν χωρίς ιδιαίτερες παρεμβάσεις στον εξοπλισμό που ήδη υπήρχε. Κατόπιν συναρμολογήθηκαν δύο πίνακες με μονάδες τηλεμετρίας της εταιρίας Advantech και τέλος κατασκευάσθηκε εφαρμογή για Η/Υ πλήρως παραμετροποιήσιμη που:
1. Διαβάζει τις μετρήσεις από τις μονάδες τηλεμετρίας
2. Ελέγχει τις τιμές συγκρίνοντας τις με όρια που έχουν τεθεί
3. Απεικονίζει τις τιμές και τα σφάλματα σε μιμικό διάγραμμα του εργοστασίου
4. Προβαίνει σε αυτόματες ενέργειες που προστατεύουν την ορθότητα διαδικασίας της αφαλάτωσης και του εξοπλισμού
5. Ειδοποιεί τηλεφωνικά το προσωπικό σε περιπτώσεις βλαβών
6. Καταγράφει τις μετρήσεις και της βλάβες για στατιστική ανάλυση
Το σύστημα αυτό μπορεί να ελέγχεται απομακρυσμένα μέσω διαδικτύου ή dial-in από διαπιστευμένο προσωπικό, οπουδήποτε, οποτεδήποτε.
Τα οφέλη που προέκυψαν από την προσθήκη του συστήματος SCADA που κόστισε περίπου 6000€ το έτος 2001 και λειτουργεί μέχρι σήμερα είναι τα εξής:
-
Μείωσε τα εργατικά κόστη
-
Η εγκατάσταση προστατεύτηκε με έναν ιδιαίτερο τρόπο που εξασφαλίζει την λειτουργία της και την παραγωγή προϊόντος υψηλής ποιότητας
-
Η ανάλυση των δεδομένων που καταγράφονται μπορούν να δώσουν ενδείξεις για προληπτική συντήρηση
-
Το σύστημα είναι επεκτάσιμο
-
Προγραμματίζεται εύκολα
-
Συντηρείται και επισκευάζεται εύκολα
-
Είναι αξιόπιστο και φιλικό προς το χρήστη
-
Ελέγχεται από μακριά
-
Δίνει όλη τη διαδικασία με μια ματιά, οπότε πρόκειται για εργαλείο γρήγορου εντοπισμού σφαλμάτων